Pęcherzyk żółciowy to struktura znajdująca się na dolnej powierzchni wątroby. Stanowi zbiornik wydzielanej przez wątrobę żółci, która jest tutaj magazynowana i zagęszczana. Pęcherzyk żółciowy ma duży wpływ na proces trawienia tłuszczy, jednak nie jest do tego procesu niezbędny.
Gdzie znajduje się pęcherzyk żółciowy?
Pęcherzyk żółciowy lokalizuje się na powierzchni trzewnej wątroby, a dokładniej w tak zwanym dole pęcherzyka żółciowego, z którym łączy się wiotką tkanką łączną. Wymiary tego narządu wynoszą zazwyczaj 10×4 cm.
W rzucie na przednią ścianę brzucha położenie pęcherzyka żółciowego daje się z łatwością ustalić przez określenie położenia dna pęcherzyka. Najczęściej punkt styczny między ścianą brzucha a snem pęcherzyka leży w miejscu połączenia IX i X chrząstki żebrowej, gdzie brzeg dolny wątroby opuszcza łuk żebrowy.
Pęcherzyk żółciowy – budowa
W budowie anatomicznej pęcherzyka żółciowego wyróżnia się 3 główne części:
- dolną, stanowiącą dno;
- środkową, stanowiącą trzon;
- górną, stanowiącą szyjkę.
Dno jest częścią omawianego narządu całkowicie powleczoną otrzewną. Trzon z kolei swoją powierzchnią dolną przeważnie spoczywa na okrężnicy poprzecznej. Szyjka po swojej prawej stronie posiada wypuklenie, ktoremu odpowiada wcięcie po jej lewej stronie. We wcięciu tym lokalizuje się węzeł chłonny pęcherzykowy.
Z omawianego narządu do dolnego końca przewodu wątrobowego wspólnego prowadzi przewód pęcherzykowy. Następnie łącząc się z nim wytwarza przewód żółciowy wspólny.
Pęcherzyk żółciowy – funkcje
U zdrowych ludzi żółć spływa do pęcherzyka żółciowego wtedy, gdy mięsień zwieracz bańki wątrobowo-trzustkowej jest zamknięty. W pęcherzyku żółć ulega zagęszczeniu w efekcie absorpcji wody. Stopień zagęszczenia można zobrazować zwiększeniem zawartości substancji stałych. Żółć pochodzenia wątrobowego zawiera bowiem 97% wody, natomiast żółć pochodząca z pęcherzyka tylko 89%. Inną funkcją pęcherzyka żółciowego jest zakwaszanie żółci. Maksymalnie wypełniony pęcherzyk żółciowy może zawierać około 60 ml żółci.
W przypadku zamknięcia przewodu żółciowego wspólnego i przewodu pęcherzykowego ciśnienie w drogach żółciowych wzrasta w ciągu pół godziny do 320 mmHg żółci i wydzielanie tej substancji ustaje. Z kolei jeśli przewód żółciowy wspólny jest zamknięty, lecz przewód pęcherzykowy pozostaje otwarty, woda ulega absorpcji w pęcherzyku, a ciśnienie w drogach żółciowych wzrasta w ciągu kilku godzin do zaledwie 100 mmHg żółci.
Usunięcie pęcherzyka żółciowego
Okresowe wydzielanie żółci z pęcherzyka żółciowego wspomaga proces trawienia, ale nie jest do trawienia niezbędne. Chorzy, którym usunięto pęcherzyk żółciowy, zachowują zdolność do prawidłowego odżywiania się oraz ogólnie dobry stan zdrowia. Żółć spływa powoli w sposób ciągły do dwunastnicy, chociaż z czasem dochodzi do niewielkiego rozszerzenia przewodu żółciowego. Powoduje to, że po jedzeniu do dwunastnicy dostaje się nieco więcej żółci niż w okresach między posiłkami.
Chorzy po usunięciu pęcherzyka żółciowego mogą nawet spożywać pokarmy smażone. Powinni jednak unikać potraw o szczególnie dużej zawartości tłuszczów.
Kamienie żółciowe
Ocenę pęcherzyka żółciowego można dokonać na 3 sposoby, czyli za pomocą:
- badania prawego górnego kwadrantu brzucha z zastosowaniem wiązki ultradźwiękowej – badanie USG;
- tomografii komputerowej;
- scyntygrafii z zastosowaniem radioaktywnego znacznika.
Bardzo częstą chorobą, którą można zdiagnozować za pomocą powyższych badań, jest kamica żółciowa. Obejmuje ona obecność kamieni żółciowych w omawianym narządzie. Uważa się, że istnieją 3 główne czynniki sprzyjające powstawaniu kamieni. Są to:
- zastój żółci, ponieważ kamienie pojawiają się częściej z żółci pęcherzykowej, gdzie wydzielina ta jest
- zagęszczona, niż z żółci płynącej w drogach żółciowych;
- duża zawartość cholesterolu w żółci, ponieważ nie rozpuszcza się on w żółci;
- obecność zarodków krystalizacji, które ułatwiają powstawanie kamieni.
W żółci ludzi zdrowych znajdującej się poza organizmem kamienie powstają w ciągu ponad 2 tygodni, przy czym w żółci osób chorych czas ten skraca się do 2-3 dni.
Bibliografia
- Żyluk A., Piotuch B., Dwuczęściowy pęcherzyk żółciowy z bliższą częścią wypełnioną kamieniami i zmienioną zapalnie, a dalszą zdrową – opis przypadku, Pomeranian Journal of Life Sciences, 4/2015.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Ganong D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
|
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki od bioalgi zawierają naturalne, wyselekcjonowane (150 milionów) żwywe szczepy bakterii. Uzupełniają niedobory w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Zobacz więcej... |
Zostaw komentarz