Perforacja jelita to dolegliwość charakteryzująca się zniszczeniem wszystkich jego ścian i tym samym utworzeniem się dziury. Może dotyczyć zarówno jelita cienkiego, jak i jelita grubego. Stanowi stan bezpośrednio zagrażający życiu, ponieważ przedostanie się treści pokarmowej jelit do jamy otrzewnowej generuje silny stan zapalny i zakażenie. Perforacja jelit może mieć wiele przyczyn. Bez względu na to wymaga pilnej interwencji chirurgicznej.

Perforacja jelita

Perforacja jelita – przyczyny

Bardzo rzadko perforacja może stanowić powikłanie kolonoskopii, współcześnie jednak przy użyciu innowacyjnych sprzętów powikłanie to niemal nie występuje. Do możliwych przyczyn perforacji jelita zalicza się:

Znacznie częściej na perforację jelit narażone są osoby z przewlekłymi chorobami układu pokarmowego, zwłaszcza jelita cienkiego lub jelita grubego. Perforacja jelit rzadko może pojawić się u noworodków jako powikłanie wcześniactwa. Wówczas przyczyną jest najczęściej martwicze zapalenie jelit.

Objawy perforacji jelita

Pierwszym objawem perforacji jelit pojawiającym się w każdym przypadku jest bardzo silny ból brzucha. Dotyczy konkretnego miejsca, które pacjent może szybko wskazać lekarzowi. Może mieć charakter kolkowy, jednak po chwili towarzyszy każdemu ruchowi ciała. Dodatkowo pojawiają się:

  • nudności i wymioty;
  • bolesność brzucha podczas ucisku czy dotykania;
  • wzmożone napięcie mięśni brzucha;
  • zatrzymanie gazów i stolca;
  • stan podgorączkowy lub gorączka;
  • powiększenie żołądka;
  • spadek ciśnienia tętniczego;
  • splątanie;
  • zawroty głowy;
  • dreszcze;
  • znaczne osłabienie;
  • nadpotliwość ciała;
  • bezmocz;
  • przyspieszenie akcji serca.

Chory jest pobudzony psychoruchowo, ma szybki, spłycony oddech. W rozwiniętej fazie choroby jego twarz przyjmuje charakterystyczny cierpiący wyraz i wyostrzone rysy (jest to tak zwana twarz Hipokratesa). Objawy wstrząsu septycznego są dość charakterystyczne i obejmują gorączkę powyżej 38,5 stopnia Celsjusza, akcję serca powyżej 90 uderzeń na minutę oraz leukocytozę.

Diagnostyka

Ze względu na bezpośrednie zagrożenie życia diagnostyka powinna być szybka, dokładna i skuteczna. Liczy się każda minuta. Wykonuje się więc testy laboratoryjne, nadanie RTG jamy brzusznej, USG, tomografię komputerową oraz badanie endoskopowe. W diagnostyce rentgenowskiej przy podejrzeniu przetoki w zespoleniu po operacji resekcyjnej uwzględnia się badanie z użyciem rozpuszczalnego kontrastu. Może on być podany zarówno do jelita (odbytnica, stomia), jak i przez dren do jamy brzusznej.

Perforacja jelita – leczenie

Leczenie powinno być wdrożone jak najszybciej, aby zmniejszyć ryzyko sepsy i wstrząsu. Jamę brzuszną należy dokładnie eksplorować, usuwając tkanki martwe oraz zakażony płyn, a następnie precyzyjnie wypłukać całą jamę otrzewnej. Przed zamknięciem brzucha zakłada się odpowiednią liczbę drenów, aby umożliwiały one pooperacyjne płukanie jamy brzusznej. Stosowanymi technikami są klasyczna laparotomia bądź laparoskopia. Współcześnie znaczna większość operacji na jelicie grubym to zabiegi planowe, przeprowadzane po wcześniejszym przygotowaniu. Jedynie u do 15% pacjentów wykonuje się zabiegi doraźne. W przypadku jelita cienkiego zabiegi doraźne wykonuje się częściej.

Polecane produkty:
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki od bioalgi zawierają naturalne, wyselekcjonowane (150 milionów) żwywe szczepy bakterii. Uzupełniają niedobory w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Zobacz więcej...

Bibliografia

  1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
  2. Wadełek J., Perforacja jelita grubego podczas wykonywania kolonoskopii – rola anestezjologa w prowadzeniu pacjenta. Opis przypadku, Nowa Medycyna, 3/2020.
  3. Ćwik G., Solecki M., Ciechański A., Prystupa A., Pedowski T., Wallner G., Perforacja w obrębie jelita grubego, Przegląd Gastroenterologiczny, 7/2012.