Kolka niemowlęca (jelitowa) to jedna z najczęściej występujących dolegliwości dzieci w 1. roku życia. Szacuje się, że problem może dotyczyć niemal 45% niemowląt przed 3. miesiącem życia. Dolegliwości zazwyczaj ustępują samoistnie, są jednak źródłem zmartwienia rodziców.
Przyczyny kolki jelitowej
Najpopularniejszymi i najczęściej występującymi przyczynami kolki jelitowej u niemowląt są:
- niedojrzałość układu pokarmowego oraz układu nerwowego odpowiadającego za czucie trzewne;
- zaburzenia mikroflory jelitowej;
- spożywanie zbyt dużej ilości pokarmu, co jest nieadekwatne do masy ciała dziecka;
- połykanie powietrza podczas jedzenia;
- nadmierne wytwarzanie gazów w jelitach;
- nieprawidłowa technika karmienia lub opieki nad dzieckiem;
- nadmiar bodźców zewnętrznych współistniejący z niedojrzałością układu nerwowego.
Niezwykle istotnym aspektem jest również zdolność wyczuwania przez dziecko emocji rodziców. Badania wykazały, że niemowlę może na swój sposób odbierać niepokój i wahania nastroju rodziców, co prowadzi do szeregu dolegliwości, w tym kolki jelitowej.
Ponadto niektórzy badacze łączy etiologię kolki z alergią pokarmową. Alergizacja najprawdopodobniej wiąże się ze zwiększeniem przepuszczalności błony śluzowej jelita w okresie niemowlęcym, czego przyczyną jest niedojrzałość przewodu pokarmowego. Czynnikiem predysponującym do wystąpienia choroby może być również przejściowe obniżenie stężenia IgA obserwowane u niemowląt.
Jeszcze inni badacze sugerują związek między pojawianiem się epizodów kolki a zmniejszoną produkcją metanu przez mikroflorę przewodu pokarmowego w stosunku do wartości określanych u niemowląt zdrowych. Uznaje się, że w efekcie obniżenia ilości metanu następuje zwiększenie kurczliwości mięśniówki przewodu pokarmowego, co dziecko odczuwa jako dolegliwości bólowe.
Jak objawia się kolka niemowlęca?
Dolegliwość można rozpoznać wówczas, gdy zostaną spełnione 2 kryteria:
- występowanie napadów krzyku lub płaczu bez uchwytnej przyczyny i niedające się ukoić;
- trwanie epizodów co najmniej 3 godziny dziennie i powtarzanie się ich co najmniej 3 razy w tygodniu przez minimum 1 tydzień.
Są to tak zwane Kryteria Rzymskie. Kolka jelitowa jest zaburzeniem czynnościowym przewodu pokarmowego. Zawsze należy dokładnie zbadać przyczynę płaczu dziecka. Może się bowiem okazać, że niemowlę płacze zupełnie z innego powodu. W razie wątpliwości warto wybrać się do specjalisty.
Podczas ataku kolki niemowlęcej występują napadowe zaczerwienienie i zachmurzenie twarzy oraz podkurczanie nóżek. Po chwili zauważa się głośny płacz, który ustaje nagle po kilku minutach. Podkurczanie nóżek często przechodzi w nagły ich wyprost i zesztywnienie, przypominające spastyczność. W badaniu fizykalnym stwierdza się rozdęcie brzucha, nadmierne ilości gazów jelitowych i kruczenia. Może mieć miejsce oddanie zielonego, śluzowego stolca, przy równoczesnym wydaleniu gazów jelitowych. Powoduje to chwilowe uspokojenie dziecka.
Jak leczyć kolkę jelitową?
Kolka jelitowa jest zjawiskiem przejściowym i nie powoduje żadnych poważnych dolegliwości u dziecka. Należy pamiętać, że terapię dziecka z kolką jelitową należy ustalać indywidualnie, ponieważ musi działać ona wielokierunkowo i zależeć od stopnia nasilenia objawów. Istnieje wiele domowych sposobów zmniejszających ten nieprzyjemny objaw. Poleca się między innymi:
- masaż brzucha dziecka – najlepiej po przeszkoleniu przez lekarza, położną lub fizjoterapeutę dziecięcego;
- podawanie dziecku probiotyków i prebiotyków;
- ziołolecznictwo – a dokładniej napary z kopru włoskiego. Nie ma danych dotyczących skuteczności klinicznej, jednak wiele rodziców potwierdza szybkie i efektywne łagodzenie objawów kolki jelitowej po podaniu herbatki z kopru;
- podawanie dziecku substancji powierzchniowo czynnych, np. symetykonu.
W cięższych przypadkach można zastosować leki regulujące motorykę przewodu pokarmowego, choć zaleca się unikanie podaży leków u niemowląt. Zawsze warto najpierw wypróbować inne, alternatywne metody, a dopiero w ostateczności zdecydować się na farmakoterapię.
Ciekawym rozwiązaniem jest terapia behawioralna. Obejmuje ona 2 podstawowe metody, a wybór jednej z nich jest kwestią indywidualną. Metodą prób i błędów należy sprawdzić, na którą metodę dziecko reaguje lepiej. Pierwsza odnosi się do pozostawienia dziecka w spokoju podczas płaczu i niereagowanie na płacz. Oczekuje się osłabienia intensywności epizodów płaczu już po 2 dniach. Natomiast drugi sposób zakłada troskliwe zajmowanie się dzieckiem – stosowanie ciepłych okładów, masowanie brzuszka oraz poddanie niemowlęcia działaniu łagodnego szumu (np. odgłos suszarki do włosów). Obie metody mogą okazać się skuteczne.
Polecane produkty:
|
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki od bioalgi zawierają naturalne, wyselekcjonowane (150 milionów) żwywe szczepy bakterii. Uzupełniają niedobory w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Czerwionka-Szaflarska M., Gawryjołek J., Kolka jelitowa w praktyce pediatrycznej, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2010.
- Rurarz A., Ratajczak K., Feleszko W., Kolki niemowlęce, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 12/2016.
- Jastrzębska I., Kolka niemowlęca, Pediatria po Dyplomie, 17/2013.
Zostaw komentarz