Zespół złego wchłaniania to polietiologiczny zespół objawów niedoborowych powstałych w wyniku zaburzenia transportu i wchłaniania substancji pokarmowych. Zaburzenie wchłaniania może dotyczyć różnych etapów transportu tłuszczów, białek, węglowodanów oraz wody i elektrolitów.
Zespół złego wchłaniania – przyczyny
Zespół złego wchłaniania występuje wówczas, gdy dochodzi do zniszczenia kosmków jelitowych przez szkodliwą substancję wprowadzoną do organizmu. Może wystąpić u człowieka w każdym wieku, najczęściej jednak ujawnia się u dzieci. Wiąże się to z niedojrzałością bariery ochronnej błony śluzowej jelit i większej przepuszczalności antygenów pokarmowych w tej grupie wiekowej.
W rzeczywistości jest to zespół chorobowy, na który składają się następujące czynniki:
- nieprawidłowe trawienie;
- nieprawidłowe wchłanianie;
- objawy kliniczne powstałe w wyniku zaburzeń czynności układu pokarmowego;
- nieprawidłowa motoryka jelit.
Zespół złego wchłaniania najczęściej występuje w postaci:
- choroby trzewnej – celiakii;
- nietolerancji laktozy i uczulenia na białko mleka krowiego;
- tak zwanego wtórnego zespołu złego wchłaniania.
Wyróżnia się pierwotne i wtórne przyczyny tego zespołu. Do pierwotnych należy rzeczywista patologia błony śluzowej jelita cienkiego, która uniemożliwia wchłanianie spożytych substancji odżywczych. Przyczyny wtórne natomiast są konsekwencją zaburzeń procesów trawienia.
Zobacz również: Zespół jelita drażliwego.
Klasyfikacja zespołu złego wchłaniania
Zespół złego wchłaniania dzieli się z klinicznego punktu widzenia na:
- zaburzenia w świetle jelita – w tym niewydolności trawienne, zahamowanie odpływu żółci, przebyta resekcja żołądka czy choroba Crohna;
- zaburzenia transportu błonowego – upośledzenie wchłaniania cukrów prostych, choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego, kolagenozy, amyloidoza czy uszkodzenia polekowe;
- zwiększone wydzielanie jelitowe – chłoniak jelita cienkiego, enteropatie, zastoinowa niewydolność serca czy zaciskające zapalenie osierdzia.
Upośledzenie wchłaniania substancji odżywczych ma miejsce również podczas spożywania alkoholu i niektórych leków, takich jak np. kolchicyna, niesteroidowe leki przeciwzapalne bądź preparaty żelaza.
Jak objawia się zespół złego wchłaniania?
Objawy w okresie zaostrzenia choroby obejmują:
- biegunki tluszczowe;
- wymioty;
- zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej;
- zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej.
Wyróżnia się również wtórne objawy tej choroby, wśród których głównym jest niedożywienie. Niedożywienie manifestuje się między innymi:
- niskim wzrostem oraz niską masą ciała;
- zmniejszonym stężeniem białek w surowicy krwi;
- zmniejszonym stężeniem pierwiastków śladowych w organizmie;
- zmianami w błonach śluzowych;
- niedokrwistością;
- krzywicą.
W rzeczywistości objawy kliniczne w dużej mierze zależą również od tego, które składniki pokarmowe nie są wchłaniane. Przykładowo, w przypadku złego wchłaniania białek schorzenie będzie się manifestować obrzękami, zahamowaniem wzrostu, zmniejszeniem masy mięśniowej i upośledzeniem odporności. Z kolei w przypadku złego wchłaniania tłuszczy zauważy się przewlekłą biegunkę tłuszczową i ogólne wyniszczenie organizmu.
Leczenie
Postępowanie lecznicze dzieli się na przyczynowe i objawowe. Przyczynowe dotyczy aktualnej choroby, która spowodowała pogorszenie wchłaniania składników odżywczych. Przykładowo, jeśli zespół złego wchłaniania wynika z obecności choroby nowotworowej jelit, pierwszym krokiem będzie dążenie do wyleczenia choroby podstawowej. Natomiast leczenie objawowe polega na wyrównaniu gospodarki wodno-elektrolitowej, pozajelitowej substytucji witaminowej oraz w niektórych przypadkach – żywieniu pozajelitowym.
Zobacz również: Probiotyki na jelita.
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Ciborowska H., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
|
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki od bioalgi zawierają naturalne, wyselekcjonowane (150 milionów) żwywe szczepy bakterii. Uzupełniają niedobory w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Zobacz więcej... |
Zostaw komentarz