Zgaga to charakterystyczne uczucie pieczenia w przełyku. Stanowi nieodłączny element choroby refluksowej przełyku, może mieć jednak wiele innych przyczyn. Najczęściej występuje u osób starszych, po 50. roku życia. Wiek nie jest jednak wyznacznikiem.

Zgaga

Z czego wynika zgaga?

Bezpośrednią przyczyną zgagi jest cofanie się treści pokarmowej z żołądka przez przełyk. To zaś wynika z rozluźnienia dolnego zwieracza przełyku. Jeśli nie zaciska się on wystarczająco silnie, treść pokarmowa nie jest zatrzymywana w żołądku. To właśnie dzięki zwieraczowi dolnemu przełyku zawartość żołądka u zdrowych osób nie cofa się np. podczas stania na rękach.

Co jest więc przyczyną braku napięcia omawianego zwieracza? Takich czynników może być wiele, najczęściej jednak zgaga wynika z:

  • palenia papierosów;
  • spożywanie niektórych pokarmów;
  • przyjmowania leków antykoncepcyjnych, blokerów kanału wapniowego czy nasercowych;
  • przepukliny rozworu przełykowego;
  • stanów zapalnych przełyku;
  • zaburzeń nerwicowych;
  • nadwagi i otyłości;
  • nadmiernej syntezy kwasów żołądkowych.

Zgaga może być objawem ciąży – często pojawia się w I trymestrze. Dzieje się tak, ponieważ to właśnie na tym etapie ciąży następuje wzmożona produkcja progesteronu. Hormon ten wykazuje działanie rozluźniające, również w stosunku do układu pokarmowego. Powoduje to spadek napięcia zwieracza dolnego przełyku. Wyróżnia się także czynniki, które mogą nasilać objawy zgagi. Są to między innymi: picie alkoholu, spożywanie słodyczy i ostrych pokarmów czy niedobór wydzielania śliny.

Objawy zgagi

Głównym, najbardziej typowym objawem zgagi jest uczucie pieczenia i palenia w przełyku, czyli tuż za mostkiem. Dolegliwość w niektórych przypadkach może dochodzić nawet do okolic gardła czy nadbrzusza lub rozprzestrzeniać się po klatce piersiowej. Zgadze mogą towarzyszyć:

  • gorzki posmak w ustach;
  • ból brzucha;
  • nudności i wymioty;
  • problemy z połykaniem;
  • suchość w ustach.

Zgaga z całą pewnością pogarsza jakość życia codziennego. Warto więc dążyć przede wszystkim do tego, aby zapobiegać jej występowaniu.

Leczenie zgagi

Jeśli zgaga pojawia się stosunkowo rzadko, można wspomagać się lekami zobojętniającymi i preparatami osłaniającymi, których zadaniem będzie ochrona przełyku przed drażniącym działaniem kwasów żołądkowych. W niektórych przypadkach skuteczne mogą się okazać leki hamujące wydzielanie soku żołądkowego. Wiele osób woli jednak wcześniej sięgnąć po domowe metody. W momencie wystąpienia objawów zgagi warto:

  • wypić szklankę ciepłego mleka lub ziołowej herbatki – powoli i małymi łyczkami;
  • skorzystaj z wyższej poduszki, aby głowa i przełyk były nieco wyżej niż żołądek – jeśli zgaga wystąpi w godzinach nocnych;
  • spróbować technik relaksacyjnych, np. treningu autogennego Schultza, medytacji czy terapii oddechem – ponieważ stres nasila zgagę.

Aby nie dopuścić do wystąpienia omawianych objawów należy dodatkowo:

  • zrezygnować z picia alkoholu, spożywania tłustych, bardzo słodkich, kwaśnych lub ostrych posiłków;
  • pić codziennie przynajmniej 1,5 litra wody mineralnej;
  • unikać intensywnych ćwiczeń fizycznych tuż po spożyciu posiłku;
  • ostatni posiłek spożyć 2 godziny przed snem;
  • unikać stresu, a jeśli nie jest to możliwe, znaleźć skuteczne sposoby na radzenie sobie ze stresem;
  • jeść częściej i mniej, niż rzadziej a obficie;
  • unikać noszenia obcisłych ubrań, które uciskają tułów w okolicy żołądka (np. ciasne topy czy paski).

Jeśli zgaga pojawia się notorycznie, nie reaguje na leczenie zachowawcze, a niekiedy nawet na farmakologiczne, warto udać się do lekarza celem wykonania gastroskopii. Takie badanie umożliwi oględziny przełyku i żołądka, dzięki czemu będzie można wystawić dokładniejszą diagnozę. Nieleczona zgaga może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji, np. uszkodzenia śluzówki przełyku i rozwoju nadżerek.

Polecane produkty:
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki od bioalgi zawierają naturalne, wyselekcjonowane (150 milionów) żwywe szczepy bakterii. Uzupełniają niedobory w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Zobacz więcej...

Bibliografia

  1. Korzonek M., Dziergas A., Kuczyńska M., Choroba refluksowa przełyku (GERD) – problem wciąż aktualny, Forum Medycyny Rodzinnej, 5/2014.
  2. Dudkowiak R., Poniewierka E., Rola diety i stylu życia w leczeniu choroby refluksowej przełyku, Family Medicine & Primary Care Review, 4/2012.
  3. Gąsiorowska A., Nowości w leczeniu choroby refluksowej przełyku z uwzględnieniem terapii dodanej, Gastroenterologia Kliniczna, 4/2017.
  4. Banks M., Choroba refluksowa przełyku: najnowsze badania i postępowanie, Medycyna po Dyplomie, 10/2010.