Dieta płynna to wyjątkowy, nietypowy rodzaj stosowanej diety. Wykorzystuje się ją głównie w żywieniu szpitalnym, w szczególnych przypadkach. Nie powinno się jej stosować na własną rękę, ponieważ brak świadomości i zagrożeń może doprowadzić do problemów zdrowotnych.

Dieta płynna

Zastosowanie diety płynnej

Dieta płynna znajduje zastosowanie:

  • u chorych cierpiących na nudności, biegunki, wymioty;
  • w innych przypadkach chorobowych według zaleceń lekarza.

Celem diety płynnej jest przede wszystkim dostarczenie pacjentowi odpowiedniej ilości płynów. Nie dostarcza się jednak energii i składników pokarmowych.

Jak wygląda dieta płynna?

W skład diety płynnej – jak wskazuje nazwa – wchodzą jedynie płyny. Zalicza się do nich:

  • wodę mineralną (koniecznie niegazowaną);
  • napar rumiankowy, miętowy lub z innych, dozwolonych ziół leczniczych;
  • herbatę bez cukru.

Na zalecenie lekarza herbata może być lekko posłodzona, niekiedy dozwolone są również dodatki takie jak cytryna czy sok owocowy. Ponadto w niektórych przypadkach lekarz może zalecić pacjentowi spożywanie 5% kleiku, przecedzonego uprzednio za pomocą sitka. Kleik taki można ugotować wykorzystując np. płatki owsiane, ryż czy kaszę jęczmienną.W przypadku braku przeciwwskazań pacjent może spożywać w trakcie omawianej diety również chudy rosół z cielęciny lub chudy drób (choć nie jest on płynem, włącza się jego spożycie, aby zapewnić choremu choć trochę białka).

Dieta płynna nie może być długotrwale stosowana, ponieważ stanowi ryzyko niedożywienia pacjenta. Nie dostarcza ona bowiem cennych składników odżywczych, koniecznych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W związku z tym optymalny czas stosowania diety płynnej szacuje się na 1-2 dni.

Gdy zauważy się poprawę stanu zdrowia pacjenta, można stopniowo wprowadzać do diety inne produkty spożywcze. Na początku żółtko jaja czy masło, a do soków – żelatynę. Po pewnym czasie można wprowadzić tak zwaną dietę płynną wzmocnioną.

Czym jest dieta płynna wzmocniona?

Wzmocnioną dietę płynną stosuje się jako przedłużenie diety płynnej u pacjentów wymienionych wyżej, a także w przypadku:

  • niektórych chorób jamy ustnej i przełyku;
  • pacjentów nieprzytomnych;
  • przy innych zaleceniach lekarza.

Najbardziej typową cechą takiej diety jest jej półpłynna konsystencja. Posiłki muszą być lekkostrawne, ubogie w błonnik pokarmowy oraz nie powinny zawierać ostrych, drażniących przypraw. Jednocześnie nie mogą zawierać produktów powodujących wzdęcia, zaparcia, biegunki i inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego. W przeciwieństwie to diety typowo płynnej – posiłki w tym przypadku muszą być tak skomponowane, aby dostarczały wszystkich cennych składników odżywczych. Jednocześnie wartość energetyczna i zapotrzebowanie na poszczególne substancje powinny być indywidualnie określone dla każdego pacjenta.

Wszystkie posiłki w diecie płynnej wzbogaconej posiadają charakterystyczną konsystencję płynów. Z tego względu, po ugotowaniu produktów spożywczych należy je zmiksować lub przetrzeć przez sito. Innymi słowy, na diecie płynnej wzbogaconej można stosować większość produktów spożywczych, jednak należy je tak przyrządzić, aby miały płynną konsystencję. Wskazane są zupy kremy, papki, miksy warzywne czy owocowe, kleiki itd.

Nie należy jednak stosować następujących produktów spożywczych:

  • makarony;
  • przekwaszone mleko;
  • sery żółte i topione;
  • surowe jajka;
  • tłuste mięsa, wędliny i ryby;
  • warzywa cebulowe i kapustne;
  • ogórki;
  • wszystkie rodzaje surowych warzyw;
  • niektóre owoce, np. gruszki czy śliwki;
  • czekolada, orzechy.

Układaniem diety płynnej lub płynnej wzbogaconej zawsze powinien zajmować się doświadczony dietetyk, przy jednoczesnej konsultacji z lekarzem prowadzącym.

Zobacz również: Dieta bogatoresztkowa.

Bibliografia

  1. Ciborowska H., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
  2. Jarosz M., Zasady prawidłowego żywienia chorych w szpitalach, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2011.
Polecane produkty: