Masło jest znanym produktem spożywczym, obecnym niemal w każdym gospodarstwie domowym w naszym kraju. Cechuje się wysoką wartością odżywczą i prozdrowotną, a także charakterystycznym, cenionym smakiem. Produkt ten opisuje się jako żółtawy tłuszcz pozyskiwany w wyniku ubijania śmietany zebranej z mleka krowiego. Celem uzyskania masła można jednak wykorzystać także mleko innych ssaków.

Masło

Rodzaje masła

Na rynku spotkać można 4 rodzaje tego tłuszczu:

  • masło jako produkt o zawartości tłuszczu mlecznego w granicach 80-90%. Jednocześnie posiada nie więcej niż 16% wody i 2% suchej masy beztłuszczowej mleka;
  • masło o zawartości 3/4 tłuszczu – zawiera 60-62% tłuszczu;
  • tłuszcz mleczny do smarowania – jako produkt zawierający mniej tłuszczu niż 80%, często poniżej 39%;
  • masło półtłuste – 39-41% tłuszczu.

Aby masło mogło zachować swoje walory smakowe, wizualne i zdrowotne powinno być pakowane w tworzywa nieprzepuszczające światła. Jednocześnie należy przechowywać je w warunkach chłodniczych, czyli poniżej 10 stopni Celsjusza. Nieodpowiednio przechowywane masło jełczeje. Jest to proces utleniania kwasów tłuszczowych, w efekcie którego stają się one szkodliwe dla zdrowia.

Masło – skład

Masło jest głównym źródłem kwasu linolowego. Produkt ten uznaje się na najszlachetniejszy tłuszcz zwierzęcy, ponieważ posiada te same składniki co mleko, lecz w zmienionych proporcjach. Tłuszcz w maśle jest najlepiej przyswajalnym tłuszczem jadalnym. Uwagę należy zwrócić na obecność niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Zawarte w maśle fosfolipidy stanowią dobre źródło choliny, z której organizm syntezuje acetylocholinę. Ta z kolei jest ważnym neuroprzekaźnikiem.

Masło zawiera również:

Wiele osób wykazuje obawę przed spożyciem masła ze względu na cholesterol. Bezpieczne dzienne spożycie cholesterolu wynosi do 350 mg. Masło zawiera średnio 240 mg na 100 g produktu, zatem dostarczając 50 g masła (standardowe spożycie dzienne przez Polaków) wraz z nim wprowadzi się do organizmu 120 mg cholesterolu. Nie jest to wartość niebezpieczna dla organizmu.

Właściwości zdrowotne

Występujące w maśle krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe wykazują właściwości przeciwgrzybicze i antybakteryjne. Są one łatwo spalane przez organizm, dlatego nie odkładają się w tkance tłuszczowej. Strawność tłuszczy jest bardzo wysoka, ponieważ dochodzi do 96%. Ulegają one szybkiemu trawieniu i wchłanianiu przez organizm, jednocześnie nie obciążając wątroby i szybko przekształcając się w energię. Dodatkowo uwagę zwraca się na działanie przeciwnowotworowe, przeciwcukrzycowe i przeciwzapalne. Ze względu na obecność NNKT regularnie spożywane masło w odpowiednich ilościach może obniżać poziom cholesterolu we krwi i brać udział w wielu przemianach metabolicznych. Dzięki temu zapobiega rozwojowi miażdżycy.

W organizmie człowieka masło pełni przede wszystkim funkcje energetyczne i zapasowe. Jego ciepło spalania jest niemal dwukrotnie większe niż w przypadku węglowodanów czy białek. Warto spożywać masło również z tego względu, że wiele niezbędnych witamin (A, D, E, K) przyswaja się w obecności substancji lipidowych. W związku z tym masło zwiększa ich biodostępność.

Zastosowanie masła

Nie trzeba przybliżać do czego wykorzystywać masło, ponieważ każdy z całą pewnością wie z czym się go spożywa. Stanowi ono podstawę wielu dań czy przekąsek. Przede wszystkim masło wykorzystuje się podczas przygotowywania kanapek czy bułek – jako dodatek do pieczywa. Można je jednak równie dobrze dodać do sosów i zup lub wykorzystać jako tłuszcz do smażenia czy pieczenia. Przykładem mogą być ryby – tradycyjnie łososia piecze się nie na oleju, lecz z dodatkiem masła, czosnku i odpowiednich ziół. Masło stanowi także idealny dodatek do jajecznicy – znacznie zdrowsza i smaczniejsza jest ta smażona na maśle niż na oleju.

Masło spożywane w odpowiednich ilościach nie wpłynie negatywnie na zdrowie czy wygląd konsumenta.

Bibliografia

  1. Kowalski R., Kałwa K., Masło kontra margaryna, Zdrowie i Uroda.
  2. Tambor K., Jaworska D., Przybylski W., Porównanie jakości sensorycznej i wartości odżywczej polskich maseł tradycyjnych i konwencjonalnych, Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 581/2015.
  3. Czechowska-Liszka M., Badanie i ocena jakości różnych rodzajów masła dostępnego na rynku, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 678/2005.
  4. Paszczyk B., Skład kwasów tłuszczowych w masłach i tłuszczach mieszanych, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 4/2016.
  5. Chudy S., Makowska A., Jakość handlowa polskiego masła, Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia, 1/2015.
Polecane produkty:
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki od bioalgi zawierają naturalne, wyselekcjonowane (150 milionów) żwywe szczepy bakterii. Uzupełniają niedobory w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Zobacz więcej...