Niedrożność przewodu pokarmowego (jelit) to poważny stan, w trakcie którego miejsce ma zatrzymanie przechodzenia pasażu pokarmowego przez drogi pokarmowe. Może mieć wiele przyczyn, jednak zawsze wymaga szybkiego leczenia, ponieważ powoduje w krótkim czasie poważne konsekwencje zdrowotne.

Niedrożność przewodu pokarmowego

Przyczyny niedrożności przewodu pokarmowego

Wyróżnia się 2 podstawowe rodzaje omawianej dolegliwości:

  • mechaniczną – gdy pojawia się wskutek zamknięcia światła jelita przez fizyczne przeszkody;
  • porażenną – gdy prawidłowa perystaltyka zostanie zatrzymana.

Niedługo po zatkaniu światła jelita rozpoczyna się wzmożony ruch perystaltyczny, którego celem jest likwidacja zaistniałej przeszkody. Wzrasta ciśnienie śródjelitowe, a jelita ulegają rozdęciu. Ich ściana staje się znacznie cieńsza i zahamowaniu ulega wchłanianie składników odżywczych. W efekcie dochodzi do poważnych powikłań.

Ryzyko niedrożności przewodu pokarmowego zwiększa się znacznie u osób z uwięzłą przepukliną, skrętem pętli jelita cienkiego, zamknięciem jelita grubego wskutek procesów nowotworowych oraz ze zrostami w jamie brzusznej (np. po przebytych operacjach). Do chorób zwiększających ryzyko niedrożności zalicza się chorobę Leśniowskiego-Crohna, zapalenie jelita grubego, zapalenie uchyłków oraz obecność kamieni żółciowych.

Objawy niedrożności przewodu pokarmowego

Objawy zależą między innymi od lokalizacji niedrożności, która może dotyczyć światła jelita cienkiego lub światła jelita grubego (kolejno: niedrożność wysoka i niska). Najczęściej diagnozuje się bóle brzucha, nudności i wymioty. Objawem charakterystycznym jest zatrzymanie gazów i stolca.

Wskutek niedrożności, w jelicie gromadzi się coraz więcej treści jelitowej i gazów, co powoduje jego rozdęcie powyżej przeszkody mechanicznej lub na całej długości jelita (w przypadku postaci porażennej). Jeśli sytuacja trwa dłużej, organizm traci zdolność do prawidłowego wchłaniania ważnych składników odżywczych, a jelita stają się przepuszczalne dla bakterii. Niedrożność przewodu pokarmowego może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym do:

  • odwodnienia;
  • wstrząsu;
  • utraty białka i elektrolitów;
  • niewydolności krążenia;
  • przedostania się bakterii ze światła jelita do krwiobiegu.

Najgorszą konsekwencją jest śmierć pacjenta wskutek wymienionych wyżej poważnych schorzeń.

Jak leczyć niedrożność jelit?

Leczenie zależy od rodzaju i lokalizacji niedrożności. W przypadku niedrożności mechanicznej podstawą będzie szybkie, chirurgiczne usunięcie przyczyny. Z kolei w przypadku niedrożności porażennej dąży się do usunięcia choroby ją wywołującej. Leczenie pacjenta z niedrożnością przewodu pokarmowego prowadzi się zwykle w oddziale chirurgicznym – lub w cięższych przypadkach – w oddziale intensywnej opieki medycznej. Lekkiego stopnia niedrożności jelita grubego mogą pozytywnie zareagować na wlewy do odbytnicy. Wówczas nie będzie wymagana już operacja.

W żadnym razie nie można leczyć niedrożności przewodu pokarmowego na własną rękę. Wysoce niebezpieczne jest zastosowanie środków przeczyszczających, zaś korzystanie z bogatoresztkowej diety, termoforu i innych domowych metod nie zda się na wiele. To dolegliwość wymagająca specjalistycznej pomocy i dlatego należy jak najszybciej udać się do szpitala.

Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Piskorz Ł., Jankowski W., Misiak P., Śmigielski J., Dwa przypadki niedrożności mechanicznej przewodu pokarmowego w wyniku skrętu jelita grubego, Postępy Nauk Medycznych, 11/2015.
  2. Kuzka J., Kowalska K., Lesiak A., Zboina B., Opieka pielęgniarska wobec pacjenta z niedrożnością przewodu pokarmowego, Studia Medyczne, 3/2012.
  3. Tchórzewski M., Dziki A., Niedrożność przewodu pokarmowego, Pediatria po Dyplomie, 2017.