Probiotyki przynoszą wiele korzyści dla organizmu, między innymi wpływają na odporność, trawienie, stan psychiczny i ogólne zdrowie człowieka. Wciąż niewiele osób wie, że komórki odpornościowe organizmu w większości skupiają się wokół dróg pokarmowych, zaś od prawidłowego funkcjonowania tego układu zależy tak naprawdę zdrowie większości układów i narządów.

Probiotyki na odporność

Mikroflora jelitowa a odporność

Drobnoustroje fizjologicznie bytujące w drogach pokarmowych (szczególnie obficie w jelitach) stanowią ważną linię obrony przeciwko patogenom pochodzącym ze środowiska zewnętrznego. Organizm człowieka posiada obfitą tkankę limfatyczną, która tworzy systemy związane ze śluzówką jelita. Należy wspomnieć, że aż ponad 75% wszystkich komórek limfatycznych całego organizmu przypada na układ pokarmowy.

Sprawne funkcjonowanie mikroflory jelitowej jest ważne, ponieważ większość antygenów przedostaje się do wnętrza ustroju przez błonę śluzową przewodu pokarmowego. Jeśli układ odpornościowy na tym poziomie działa prawidłowo, patogeny nie przenikają przez błonę śluzową i barierę jelitową. Mikroflora jelitowa warunkuje zarówno komórkową, jak i humoralną odpowiedź immunologiczną błony śluzowej przewodu pokarmowego.

Wykazano, że homeostazę przewodu pokarmowego warunkują komórki limfoidalne, które ograniczają reaktywność komórek T na działanie bakterii komensalnych. Z kolei homeostaza w drogach pokarmowych jest warunkowana prawidłową czynnością nabłonkowej bariery jelitowej. Na tą zaś wpływa odpowiednia ilość i proporcje bakterii probiotycznych.

To ważne, aby dbać o utrzymanie prawidłowej mikroflory jelitowej, ponieważ to właśnie w jelitach zachodzi przyswajanie wielu cennych składników odżywczych. Te z kolei mogą bezpośrednio wpływać na poprawę odporności. Sprawne jelita hamują również przenikanie patogenów i szkodliwych substancji do krwi, co również ma odzwierciedlenie w odporności człowieka.

Wpływ probiotyków na odporność

Probiotyki modyfikują różnego rodzaju szlaki odpornościowe, w których ważnymi czynnikami są między innymi:

  • czynnik transkrypcyjny NF-kappa-B – pełni ważną rolę w aktywacji odpowiedzi immunologicznej na bodźce wywołujące stan zapalny;
  • kinaza MAPK – regulują odpowiedź organizmu na bodźce docierające z zewnątrz. Ponadto warunkują ekspresję genów i apoptozę komórek;
  • PPAR-gamma – reguluje procesy zapalne i homeostazę jelit.

Dodatkowo niektóre probiotyki wykazują zdolność modulacji wytwarzania cytokin. Cytokiny natomiast mogą wywoływać odpowiedź prozapalną bądź wygaszać istniejące już stany zapalne. Zauważono, że stosowanie probiotyków podczas ogólnoustrojowych infekcji zwiększa całkowity poziom przeciwciał IgA.

Jakie probiotyki na odporność?

Działanie immunomodulacyjne probiotyków ściśle zależy od zastosowanego szczepu bakterii probiotycznych. W efekcie, czynność Bifidobacterium i Lactobacillus w zakresie odporności organizmu znacznie się różni.

Lactobacillus acidophilus posiada zdolność stymulacji monocytów, które oddziałują na komórki NK układu odpornościowego. Te z kolei poprzez syntezę odpowiednich cytokin aktywują odpowiedź immunologiczną limfocytów Th. Natomiast Lactobacillus casei wpływają na znaczący wzrost limfocytów B.

Podsumowanie

Probiotyki wykazują istotny wpływ na wiele elementów układu immunologicznego w przewodzie pokarmowym. Skutkuje to podwyższeniem odporności nie tylko lokalnej, ale również ogólnej. W efekcie zauważa się mniejszą podatność organizmu na infekcje. Efekt działania probiotyków zależy od rodzaju spożytych szczepów.

Bibliografia

  1. Górska S., Jarząb A., Gamian A., Bakterie probiotyczne w przewodzie pokarmowym człowieka jako czynnik stymulujący układ odpornościowy, 63/2009.
  2. Nowak A., Śliżewska K., Libudzisz Z., Socha J., Probiotyki – efekty zdrowotne, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4/2010.
  3. Tokarz-Deptuła B., Deptuła W., Probiotyki, a układ odpornościowy przewodu pokarmowego ssaków, Postępy Mikrobiologii, 2/2017.
  4. Szachta P., Sieńczewski Ł., Ignyś I., Rola probiotyków w stymulacji układu immunologicznego i ochronie przed infekcjami u osób prowadzących wysiłkowy tryb życia, Forum Zakażeń, 6/2015.
  5. Kuśmierska A., Fol M., Właściwości immunomodulacyjne i terapeutyczne drobnoustrojów probiotycznych, Problemy Higieny i Epidemiologii, 3/2014.
Polecane produkty: