Nabiał to kategoria produktów spożywczych obejmująca mleko oraz produkty pochodzenia mlecznego. Sprawia to, że stanowi ona niezwykle różnorodny zbiór produktów.

Nabiał

Co wchodzi w skład nabiału?

Jak wspomniano na wstępie, nabiał to mleko oraz produkty mleczne. Do produktów mlecznych zalicza się:

  • jogurty;
  • sery;
  • śmietanę;
  • kefir;
  • maślankę;
  • masło.

Wiele osób zalicza do nabiału również jaja, co jednak jest błędem. Zgodnie z definicją, nabiał to produkty wyprodukowane z mleka, czyli wydzieliny pochodzącej od ssaków. Kury z kolei należą do ptaków. Ponadto jaja nie mają nic wspólnego z mlekiem. Wiele osób włącza jaja do nabiału z tego względu, że obie grupy produktów są bogate w białko, nie należy się tym jednak sugerować.

Nabiał – korzyści zdrowotne

Nabiał z pewnością jest wartościową grupą produktów spożywczych. Stanowi dobre źródło pełnowartościowego białka i aminokwasów egzogennych, a także pierwiastków mineralnych, głównie wapnia i fosforu. W produktach mlecznych i mleku można znaleźć dużą ilość witamin, nawet tych rozpuszczalnych w tłuszczach. Z kolei fermentowane napoje mleczne stanowią idealne źródło baterii probiotycznych, które wspierają naturalną mikroflorę jelitową.

Nabiał (z wyjątkiem masła i śmietany) to produkty niskokaloryczne. Oznacza to, że mogą je spożywać osoby przebywające na dietach niskokalorycznych, odchudzające się lub cierpiące na różnego rodzaju choroby, np. sercowo-naczyniowe. Większość produktów z tej grupy posiada niską zawartość tłuszczu, przez co nabiał może być stosowany w żywieniu szpitalnym.

Sporo obaw występuje w grupie osób wykazujących nadwrażliwość na laktozę, czyli węglowodan występujący w mleku. O ile mleko nie jest przez te osoby przyswajalne i powoduje szereg objawów, między innymi żołądkowo-jelitowych, tak np. twaróg czy maślanka może być spożywana przez większość osób z nadwrażliwością. Jedyną grupą wykluczającą spożycie tych produktów są osoby wykazujące pełną nadwrażliwość na nabiał.

Kto powinien spożywać nabiał?

Nabiał znajduje się w piramidzie żywienia na 4 miejscu, co oznacza, że każdy człowiek niewykazujący nadwrażliwości powinien wprowadzić do swojej diety produkty mleczne. Mleko i przetwory mleczne należą do wyjątkowo wartościowych produktów w żywieniu dzieci i młodzieży, dlatego przede wszystkim ta grupa wiekowa powinna po nie sięgać. Nabiał stanowi bowiem bogate źródło dobrze przyswajalnych niezbędnych składników budulcowych i regulujących, które są niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju dojrzewającego organizmu.

Po nabiał powinny również sięgać osoby wykazujące niedobory wapnia i cierpiące na choroby układu kostno-stawowego. Mowa tu np. o pacjentach z osteoporozą. Kolejną docelową grupą konsumentów są osoby ze schorzeniami układu pokarmowego (również tymi przewlekłymi, jak np. zespół jelita drażliwego). Powinni oni sięgać przede wszystkim po fermentowane napoje mleczne bogate w bakterie probiotyczne. Napoje te wskazane są wszystkim osobom, które chcą poprawić ogólny stan zdrowia działając od środka organizmu. Prawidłowo funkcjonująca mikroflora jelitowa nie tylko wspomaga trawienie i likwiduje wiele objawów żołądkowo-jelitowych (np. biegunki czy zaparcia), ale również poprawia stan skóry, wzmacnia ogólną odporność organizmu i wpływa na poprawę samopoczucia (z tego względu fermentowane napoje mleczne wprowadza się do diety osób np. z depresją).

Nabiał bez laktozy

Współcześnie nabiał mogą spożywać również osoby wykazujące nadwrażliwość na laktozę, aczkolwiek muszą oni sięgnąć po produkty niezawierające ten węglowodan. Jest to alternatywa dla takich osób, ponieważ mogą oni spożywać nabiał, jednocześnie nie szkodząc organizmowi. Podczas zakupu muszą zwrócić uwagę, aby na opakowaniu była informacja o braku laktozy w produkcie.

Bibliografia

  1. Całyniuk B., Zołoteńska-Synowiec M., Drochowska-Niedworok E., Misiarz M., Malczyk E., Filarska M., Kutnohorska J., Częstotliwość spożycia mleka i prosuktów mlecznych przez młodzież w wieku 16-18 lat, Problemy Higieny i Epidemiologii, 1/2015.
  2. Kozłowska-Wojciechowska M., Mleko i jego przetwory – niezbędne produkty w zachowaniu zdrowia, Rada Promocji Zdrowego Żywienia Człowieka, Warszawa 2007.
Polecane produkty: