Probiotyk stosowany po antybiotyku może znacznie wesprzeć proces leczenia i wpłynąć korzystnie na ogólne zdrowie pacjenta. Dzieje się tak, ponieważ zapobiega skutkom ubocznym antybiotykoterapii.

Probiotyk po antybiotyku

Źródła probiotyków

Wyróżnia się 3 podstawowe źródła probiotyków:

  • żywność probiotyczna – zwłaszcza probiotyczne produkty mleczarskie, fermentowane napoje mleczne, mleka z dodatkiem mikroorganizmów probiotycznych. Aby produkt miał właściwości probiotyczne, musi zawierać odpowiednią ilość mikroorganizmów przez cały okres przydatności do spożycia. Zawartość probiotyków określa się na 10 mln jednostek Bifidobacterium lub 100 mln jednostek Lactobacillus w 1 g produktu. Dodatkowo, żywność zawierająca probiotyki ma najczęściej oznaczenie bio lub activ;
  • suplementy diety – produkty w postaci kapsułek lub proszków do rozpuszczania. Bardzo często łączone są z prebiotykami (taki produkt nosi nazwę synbiotyku);
  • produkty lecznicze – produkty w postaci kapsułek, tabletek, proszków do rozpuszczania. Często w jednym produkcie zawartych jest kilka rodzajów szczepów probiotycznych. Probiotyczne produkty lecznicze podlegają dopuszczeniu do obrotu na zasadach równych z lekami.

Podczas antybiotykoterapii najczęściej stosuje się suplementy diety. Niekiedy lekarz może przepisać jednak produkty lecznicze. Z kolei sam pacjent może zdecydować się na spożywanie w tym okresie dodatkowo żywności probiotycznej.

Zobacz również: Suplementacja probiotykami.

Na rynku farmaceutycznym jest obecnie bardzo dużo preparatów zawierających różne szczepy bakterii probiotycznych, które z definicji powinny być żywe i podane we właściwej dawce. W praktyce wiele dostępnych na rynku produktów nie zawiera żywych bakterii albo ich liczba często jest niższa od zadeklarowanej przez producenta na opakowaniu. Należy zatem dokonać przemyślanego wyboru produktu, po wcześniejszym zapoznaniu się z jego zawartością.

Działanie zdrowotne

Działanie probiotyczne mikroorganizmów jest często złożone i może być rezultatem:

  • syntezy substancji przeciwdrobnoustrojowych ograniczających rozwój patogenów jelitowych;
  • ograniczania kolonizacji przewodu pokarmowego przez mikroorganizmy chorobotwórcze;
  • zwiększania perystaltyki jelita grubego;
  • stymulowania odbudowy nabłonka płaskiego jelit i zwiększania jego integralności;
  • stymulowania fagocytozy;
  • zwiększania aktywności tak zwanych komórek kilerowych;
  • syntezy enzymów trawiennych;
  • obniżania stężenia cholesterolu;
  • stymulacji układu immunologicznego;
  • działania antyalergicznego;
  • hamowania aktywności enzymów kałowych odpowiedzialnych za przekształcanie prokancerogenów do kancerogenów.

Większość właściwości prozdrowotnych probiotyków wynika z aktywności wytwarzanych przez nie metabolitów.

Probiotyk przy antybiotyku

Bardzo ważne jest przyjmowanie probiotyków podczas antybiotykoterapii, ponieważ antybiotyk niszczy nie tylko patogenne bakterie krążące po organizmie, ale również te korzystnie działające, należące do mikroflory jelitowej. W efekcie przyjmowania antybiotyków bardzo często zauważa się zatem występowanie skutków ubocznych – przede wszystkim biegunek. Charakterystycznym skutkiem przyjmowania antybiotyków jest właśnie redukcja liczby bakterii wrażliwych, z jednoczesnym nadmiernym wzrostem bakterii opornych na antybiotyki. Przez to zwiększa się ryzyko biegunek.

Stosowanie w tym okresie preparatów probiotycznych wspiera naturalną mikroflorę jelitową, zapobiegając tym samym biegunkom, zaparciom i innym dolegliwościom żołądkowo-jelitowym. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na wybór odpowiedniego preparatu. Chodzi tu przede wszystkim o określenie ilości bakterii probiotycznych znajdujących się w takim produkcie. Zbyt mała ich ilość może nie spowodować efektów zdrowotnych.

Kiedy przyjmować probiotyk przy antybiotykoterapii?

Probiotyk można stosować przed lub po zażyciu antybiotyku – wykazano, że nie ma to znaczenia dla efektywności terapii. Należy jednak zachować odstęp 1-2 godzin między przyjęciem probiotyku a antybiotyku.

Warto także przyjmować probiotyk jeszcze kilka dni po zakończeniu antybiotykoterapii celem przywrócenia równowagi zniszczonej mikroflory jelitowej. Dzięki temu będzie ona mogła znacznie szybciej się odbudować.

Zobacz również: Probiotyk przy antybiotyku.

Bibliografia

  1. Grzymisławski M., Dietetyka kliniczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
  2. Frączek B., Krzywański J., Krzysztofiak H., Dietetyka sportowa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
  3. Kołodziejczyk P., Probiotyki w antybiotykoterapii, Gazeta Farmaceutyczna, 2/2016.
Polecane produkty:
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki od bioalgi zawierają naturalne, wyselekcjonowane (150 milionów) żwywe szczepy bakterii. Uzupełniają niedobory w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Zobacz więcej...