Probiotyki dla niemowląt są istotnym elementem żywienia dzieci w ostatnich latach. Coraz częściej mówi się o dużym znaczeniu mikroflory jelitowej w życiu dziecka, wykazano nawet, że jej skład ma wpływ na dalsze życie w okresie dorastania i dorosłości. Z tego względu warto wiedzieć dlaczego probiotyki są korzystne dla niemowląt i w jakich przypadkach warto rozważyć ich suplementację.

Probiotyki dla niemowląt

Mikroflora jelitowa noworodków

Wykazano, że problemy z mikrobiotą kobiety w ciąży mogą wpływać niekorzystnie na ciążę i powodować jej powikłania. Dodatkowo są przyczyną problemów żołądkowo-jelitowych i spadku odporności, co jest szczególnie groźne na tym etapie życia kobiety. Interwencje wpływające na skład drobnoustrojów jelitowych ciężarnej mają wpływ na mikrobiotę nowonarodzonego dziecka. Rozwój mikroflory jelitowej u noworodków zależy od wielu czynników, w tym między innymi od:

  • ogólnego stanu zdrowia matki;
  • wieku ciążowego noworodka;
  • sposobu rozwiązania ciąży;
  • metody karmienia noworodka;
  • antybiotykoterapii stosowanej u matki lub dziecka;
  • środowiska, w którym noworodek przebywa.

Istotnym problemem jest wciąż rosnąca liczba rozwiązań ciąży poprzez cięcie cesarskie. Uznaje się to za problem, ponieważ podczas porodu naturalnego następuje fizjologiczne zasiedlenie przewodu pokarmowego noworodka bakteriami, głównie Lactobacillus, Enterobacteriaceae i Enterococcus. To bakterie charakterystyczne dla dróg rodnych i okolic odbytu matki. Z kolei poród poprzez cięcie cesarskie skutkuje przewagą w mikroflorze niemowlaka bakterii Staphylococcus i Propionibacterium, charakterystycznych dla skóry matki. To zjawisko mniej korzystne. Różnice w kolonizacji powstałe w zależności od sposobu urodzenia zanikają w okolicy 4. miesiąca życia dziecka.

Innymi słowy – noworodki przychodzące na świat w wyniku cesarskiego cięcia pozbawione  są kontaktu z drobnoustrojami występującymi w drogach rodnych matki. Z tego względu ich przewód pokarmowy kolonizowany jest w sposób przypadkowy, bakteriami środowiska szpitalnego. Są to często drobnoustroje o właściwościach potencjalnie chorobotwórczych, przed którymi jałowy organizm dziecka nie zawsze może się obronić.

Kolejnym ważnym aspektem jest sposób karmienia dziecka. W przypadku karmienia mieszankami mlecznymi flora bakteryjna dziecka jest bardziej zróżnicowana, a kolonizacja dobroczynnymi bakteriami – opóźniona. Z tego względu zaleca się karmienie piersią, o ile nie ma ku temu przeciwwskazań i jest to możliwe.

Zobacz również: Probiotyki dla dzieci.

Probiotyki dla niemowląt donoszonych

Rozpoczęcie suplementacji probiotykami należy rozważyć przede wszystkim w 3 sytuacjach:

  • antybiotykoterapia noworodka lub matki;
  • karmienie noworodka mieszanką mleczną zamiast mlekiem matki;
  • poród poprzez cięcie cesarskie.

Dysbioza mikroflory jelitowej niemowlaka może (choć nie musi) być czynnikiem ryzyka schorzeń i chorób takich jak autyzm, zespół jelita drażliwego, celiakia, nieswoiste zapalenia jelit, różnego rodzaju alergie, otyłość czy cukrzyca. Probiotyki mogą być pomocne w zapobieganiu chorobom autoimmunologicznym, np. cukrzycy typu 1. W dużym, niedawno przeprowadzonym badaniu wykazano, że podanie probiotyków (głównie Lactobacillus i Bifidobacterium) w ciągu pierwszych 27 dni życia dziecka wiązało się z mniejszym ryzykiem autoimmunizacji przeciw komórkom beta wysp trzustkowych, zwłaszcza u noworodków z grupy ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 1.

Zobacz również: Probiotyki na odporność.

Probiotyki dla wcześniaków

Zupełnie odrębnym tematem jest probiotykoterapia noworodków urodzonych przedwcześnie. Wciąż nie ustalono, które probiotyki i w jakich dawkach będą najskuteczniejsze aby wspierać zdrowie wcześniaka, dlatego opinie i zalecenia na ten temat są dość rozbieżne. Uznaje się jednak, że suplementację należy rozpocząć najlepiej już w pierwszym tygodniu życia dziecka, gdy noworodek jest gotowy do żywienia enteralnego. Probiotykoterapię prowadzi się przynajmniej do 35. tygodnia życia lub do dnia wypisania ze szpitala. Preferuje się kombinacje zawierające Lactobacillus oraz co najmniej jeden szczep Bifidobacterium.

Czy probiotyki dla niemowląt są bezpieczne?

Probiotyki to naturalne drobnoustroje, które po spożyciu kolonizują układ pokarmowy (w szczególności jelita) konsumenta. Nie wpływają negatywnie na zdrowie, wręcz przeciwnie – wspierają trawienie, czynność całego układu pokarmowego, wchłanianie substancji odżywczych, ogólną odporność oraz wiele innych ważnych funkcji organizmu. Są w zupełności bezpieczne, nawet dla organizmu nowonarodzonego dziecka.

Zobacz również: Probiotyki w ciąży.

Polecane produkty:
Naturalne probiotyki bioalgi
Probiotyki od bioalgi zawierają naturalne, wyselekcjonowane (150 milionów) żwywe szczepy bakterii. Uzupełniają niedobory w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Zobacz więcej...

Bibliografia

  1. Nowak A., Śliżewska K., Libudzisz Z., Socha J., Probiotyki – efekty zdrowotne, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4/2010.
  2. Szajewska H., Praktyczne zastosowanie probiotyków, Gastroenterologia Kliniczna, 1/2014.
  3. Sadowska-Krawczenko I., Zastosowanie probiotyków w neonatologii, Forum Zakażeń, 7/2016.
  4. Ignyś I., Piątkowska P., Cichy W., Probiotyki i prebiotyki w żywieniu i leczeniu dzieci, Pediatria Polska, 1/2008.
  5. Szajewska H., Zastosowanie probiotyków w pediatrii, Pediatria, 5/2008.