Poinfekcyjna nietolerancja laktozy odnosi się do nadwrażliwości organizmu (wzmożonej jego reakcji) na wprowadzenie do układu pokarmowego laktozy występującej w mleku. W odróżnieniu od zwykłej formy schorzenia, w tym przypadku nietolerancja jest poprzedzona przebyciem infekcji lub zakażenia, co skutkuje upośledzeniem funkcji jelit.

 

Poinfekcyjna nietolerancja laktozy

Czym jest nadwrażliwość pokarmowa?

Nadwrażliwość pokarmowa to nieprawidłowa, opaczna i powtarzająca się reakcja na spożyty lub spożywany pokarm, który jest dobrze tolerowany przez osoby zdrowe. Nadwrażliwość pokarmowa, której patomechanizm wiąże się z podłożem immunologicznym, to alergia pokarmowa, czyli uczulenie na pokarm o charakterze IgE−zależnym lub IgE−niezależnym. Wszystkie pozostałe reakcje nadwrażliwości pozostają bez związku z mechanizmami immunologicznymi i zalicza się je do niealergicznej nadwrażliwości pokarmowej (dawniej nazywanej nietolerancją
pokarmową).

Zjawiska alergii i niealergicznej nadwrażliwości na pokarmy mogą wystąpić oddzielnie lub jednoczasowo. Niektóre pokarmy wywołujące objawy alergii pokarmowej mogą także być elementem sprawczym niealergicznej nadwrażliwości pokarmowej, tj. mleko krowie (alergia na białka mleka, nietolerancja laktozy), pszenica (alergia na białka pszenicy, nietolerancja glutenu – celiakia).

Poinfekcyjna nietolerancja laktozy – przyczyny

Do nietolerancji laktozy doprowadzić wtórny, czyli nabyty niedobór laktazy. Jest on zwykle wynikiem chorób bądź różnych czynników, które doprowadzają do uszkodzenia nabłonka i kosmków jelitowych, produkujących laktazę. W tym przypadku zwykle są to choroby infekcyjne, przebiegające z miejscowym stanem zapalnym:

  • zakażenia pasożytnicze przewodu pokarmowego;
  • infekcje żołądkowo-jelitowe, np. ostra lub przewlekła biegunka czy zakażenia rotawirusami;
  • infekcje spowodowane przyjmowaniem niektórych leków;
  • martwicze zapalenie jelit.

Nietolerancja laktozy oznacza wystąpienie klinicznych objawów po spożyciu laktozy z powodu braku możliwości jej strawienia i wchłonięcia. Do zaburzeń wchłaniania laktozy dochodzi w wyniku nieprawidłowego, trawienia, ograniczenia powierzchni wchłaniania, zmniejszonego transportu przez błonę komórkową enterocytów (są to komórki jelita cienkiego, budujące nabłonek błony śluzowej) oraz oddziaływania patologicznej flory bakteryjnej jelita. Nietolerancję laktozy należy odróżnić od alergii na mleko – to dwa zupełnie różne pojęcia.

Jak objawia się poinfekcyjna nietolerancja laktozy?

Objawy poinfekcyjnej nietolerancji laktozy niczym nie różnią się od objawów zwykłej nietolerancji tego składnika. Są to głównie:

  • wzdęcia, nudności;
  • biegunki;
  • bóle brzucha;
  • uczucie przelewania w żołądku i jelitach;
  • wymioty;
  • oddawanie nadmiernej ilości gazów;
  • znaczny dyskomfort w jamie brzusznej po spożyciu mleka i produktów mlecznych.

Objawy te pojawiają się zwykle kilka godzin po spożyciu mleka bądź jego produktów. Czas trwania jest indywidualny, znacznie utrudniają jednak codzienne funkcjonowanie i pogarszają komfort życia pacjenta.

Jak radzić sobie z poinfekcyjną nietolerancją laktozy?

Osoba cierpiąca na poinfekcyjną nietolerancję laktozy może podjąć tylko jeden środek, aby pozbyć się uciążliwych objawów – zrezygnować ze spożycia laktozy. Tylko to w pełni poprawi stan zdrowia. Na szczęście, w dzisiejszych czasach nie jest konieczna rezygnacja z mleka, serów, kefirów i jogurtów, ponieważ dostępne są wersje z obniżoną zawartością laktozy.

Osoby nietolerujące laktozy, ale mające ochotę spróbować produktów z laktozą mogą zastosować doustną suplementację laktazą. Enzymy użyte w takich produktach mają pochodzenie mikrobiologiczne. Komercyjnie dostępna laktaza jest produkowana przez specjalnie dobrane szczepy bakterii, drożdży lub pleśni.

Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Wasielica-Berger J., Ostra biegunka, Gastroenterologia kliniczna, 1/2018.
  2. Czerwionka-Szaflarska M., Zielińska-Duda H., Alergia a nietolerancja pokarmowa u dzieci, Family Medicine & Primary Care Review, 11/2009.
  3. Czerwionka-Szaflarska M., Adamska I., Ostra biegunka u dzieci – najnowsze wytyczne, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2009.