Zakwas to powszechnie stosowana w przemyśle gastronomicznym mieszanka kultur bakterii i drożdży, co wykorzystuje się m.in. do pieczenia chleba czy gotowania żuru. Wyhodowanie odpowiedniego zakwasu wbrew pozorom jest bardzo proste i nie wymaga większego doświadczenia kulinarnego. Warto przynajmniej raz w życiu spróbować potraw na własnym zakwasie, który jest nie tylko wyjątkowo smaczny, ale i niezwykle zdrowy.

Zakwas

Jak zrobić zakwas na chleb?

Zakwas na chleb warto przygotować na bazie mąki żytniej, ponieważ znacznie szybciej zajdzie proces fermentacji. Cała praca skupia się na regularnym mieszaniu zakwasu oraz „dokarmianiu go”. Cały proces można przedstawić w kilku krokach:

  • połączenie letniej wody (zagotowanej i przestudzonej) z żytnią mąką razową w proporcji 1:1 – ciasto ma mieć konsystencję śmietany. Najlepiej umieścić go w litrowym szklanym słoju;
  • przykrycie słoika ściereczką bawełnianą;
  • odstawienie słoika w ciepłe miejsce na około 12 godzin;
  • po upływie tego czasu powolne przemieszanie zawartości łyżką drewnianą;
    po upływie kolejnych 12 godzin dodanie do zakwasu 50g tej samej mąki i 50 g wody.

Kroki z mieszaniem i dokarmianiem zakwasu wykonujemy przez kolejne 5 dni. Po upływie tego czasu zakwas jest gotowy do użycia. Chleb będzie z pewnością smaczny i zdrowy.

Jak zrobić zakwas na żurek?

Aby zrobić domowy zakwas na żurek należy przygotować najpierw składniki:

  • 4 łyżki mąki żytniej, najlepiej typu 2000;
  • 5 nieobranych ząbków czosnku;
  • 3 liście laurowe;
  • 5 ziaren ziela angielskiego;
  • pół łyżeczki soli;
  • pół litra zimnej wody;
  • kilka drobnych, suszonych grzybków (do smaku i aromatu).

Przygotowanie jest podobne jak w poprzednim przypadku. Do wyparzonego i osuszonego słoika wsypujemy mąkę i dodajemy czosnek wraz z przyprawami. W tym momencie można również dodać grzybki, które nadadzą zakwasowi charakterystycznego, wyjątkowego posmaku i zapachu. Tak przygotowaną mieszankę zalewamy wodą i przykrywamy bawełnianą ściereczką lub gazą. Odstawiamy w zacienione miejsce na 4-5 dni, przy czym regularnie mieszamy nasz zakwas, aby składniki dobrze się połączyły. Po upływie tego czasu zakwas jest gotowy do użycia. Można go przechowywać w lodówce przez najbliższe 2 tygodnie lub od razu zużyć.

Właściwości zdrowotne zakwasu

Przede wszystkim, zakwas jest niezwykle cennym źródłem witamin z grupy B oraz bakterii probiotycznych, które wspierają naturalną mikroflorę jelita. Korzystne działanie zakwasu opiera się więc między innymi na:

  • warunkowaniu prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego;
  • zmniejszaniu dolegliwości żołądkowo-jelitowych: biegunek, zaparć, bólów brzucha, wzdęć;
  • wspomaganiu terapii przewlekłych chorób żołądka i jelit;
  • zmniejszaniu ryzyka licznych chorób, które wynikają z dysbiozy mikroflory jelitowej;
  • wspieraniu odporności;
  • działaniu antyoksydacyjnym;
  • zwiększaniu apetytu.

Zalet ze spożywania domowego zakwasu jest wiele. Miłośnicy domowej kuchni i tradycyjnych smaków z pewnością docenią ten wyjątkowy produkt spożywczy. Tym bardziej, że jego przygotowanie – choć czasochłonne – nie wymaga zaangażowania.

Dania na zakwasie idealnie nadają się dla diabetyków, ponieważ posiadają niski indeks glikemiczny. Dodatkowo obniżają poziom cholesterolu, wspierają zajście w ciążę oraz świetnie likwidują nadmiar wolnych rodników w organizmie. Można zatem powiedzieć, że wpływają korzystnie na wszystkie układy organizmu.

Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Ostasiewicz A., Ceglińska A., Skowronek S., Wpływ warunków prowadzenia zakwasu na jakość pieczywa żytniego, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 5/2008.
  2. Brandt M., Ganzle M., Zakwas. Technologia w Piekarni, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015.
  3. Kucharski P., Chleb. Domowa piekarnia. Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2014.