Probiotyki to jedne z częściej przyjmowanych i polecanych suplementów, warto jednak wiedzieć, czy na pewno są bezpieczne? Zgodnie z definicją stanowią dokładnie wyselekcjonowane kultury bakterii, których głównym zadaniem jest wspomaganie czynności układu pokarmowego.

Peptydy

Czy probiotyki są bezpieczne?

Przeprowadzono szereg badań pod kątem bezpieczeństwa probiotyków. Do najczęściej wykorzystywanych drobnoustrojów probiotycznych należą Bifidobacterium i Lactobacillus. Bakterie te zostały uznane przez niemieckie Stowarzyszenie Przemysłu Chemicznego jako niewykazujące ryzyka dla zdrowia. Przebadano także pozostałe rodzaje bakterii probiotycznych – aby wybrane mikroorganizmy zostały wykorzystane do produkcji probiotyków muszą spełnić szereg wymagań. Jednym z nich jest właśnie całkowite bezpieczeństwo dla zdrowia człowieka i nie wywoływanie żadnych skutków ubocznych.

Gwarantuje to pełne bezpieczeństwo przyjmowania probiotyków. W związku z ich pozytywnym działaniem i naturalnością mogą być one stosowane także przez dzieci, osoby starsze czy kobiety w ciąży i karmiące piersią.

Jakie warunki muszą spełnić bakterie probiotyczne?

Aby probiotyk został dopuszczony do obiegu musi przejść wiele badań i testów. Bakterie muszą dodatkowo:

  • wykazywać zdolność przeżywania w środowisku o niskim pH (żołądek);
  • kolonizować jelita i osiedlać się na ich błonach śluzowych;
  • nie powodować działań niepożądanych;
  • w przypadku probiotyków wieloszczepowych – nie wchodzić w interakcję między sobą;
  • mieć udokumentowane lecznicze działanie;
  • pochodzić od człowieka;
  • być trwałe, co zapewni im przeżywalność aż do momentu, gdy zostaną spożyte przez człowieka.

Mechanizm działania poszczególnych drobnoustrojów probiotycznych może być bardzo zróżnicowany. Szczególną uwagę należy zwrócić na probiotyki wieloszczepowe, ponieważ wykorzystywane szczepy nie mogą działać antagonistycznie względem siebie. Ponadto należy dobrać odpowiednią ilość bakterii probiotycznych mając na uwadze, że część z nich nie zdoła dotrzeć do jelita cienkiego i go zasiedlić. Ważna jest zatem duża ilość bakterii w 1 mm3 produktu.

Działanie probiotyków

Probiotyki pełnią różne funkcje w diecie człowieka – zarówno profilaktyczne, jak i terapeutyczne. Wszystko zależy również od tego, czy sięgamy po leki, suplementy czy naturalną żywność probiotyczną (kiszonki, kefir, maślanka itd.).

Z całą pewnością wiadomo, że probiotyki wspierają czynność całego układu pokarmowego. Wykazują zdolność do wytwarzania substancji o działaniu immunomodulacyjnym i stabilizują całą barierę jelitową, zmniejszając tym samym stany zapalne w obrębie dróg pokarmowych. Dodatkowo zwiększają biodostępność wielu cennych składników odżywczych, zmniejszają przenikanie przez jelita toksyn i szkodliwych związków, a także biorą udział w naturalnej syntezie niektórych witamin z grupy B.

Wykazano, że zdrowie całego organizmu pochodzi właśnie od jelit. Przyjmowanie probiotyków zmniejsza objawy i dolegliwości związane z przewlekłymi biegunkami i zaparciami, a także te występujące przy alergiach pokarmowych, celiakii, nowotworach jelita grubego, zespole jelita drażliwego czy zespole nieszczelnych jelit. Probiotyki wpływają również korzystnie na leczenie depresji, chorób skórnych czy przy obniżonej odporności.

Leki, suplementy czy żywność probiotyczna?

Forma probiotyku po który sięgamy zależy ściśle od stanu zdrowia i oczekiwań od produktu. Leki polecane są głównie osobom z chorobami, których objawy znacznie pogarszają jakość życia. Przykładem jest zespół jelita drażliwego, w przebiegu którego pacjent cierpi na przewlekłe biegunki i zaparcia. Takie problemy wymagają podejścia terapeutycznego i odpowiednio dobranej farmakoterapii.

Natomiast suplementy probiotyczne i naturalna żywność probiotyczna polecane są osobom, które chcą wpłynąć na ogólną poprawę stanu zdrowia, wzmocnić odporność w okresie jesienno-zimowym, poprawić kondycję skóry czy samopoczucie. Żywność probiotyczna powinna być elementem menu każdego człowieka.

Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Szajewska H., Probiotyki w Polsce – kiedy, jakie i dlaczego?, Gastroenterologia Kliniczna, 1/2010.
  2. Nowak A., Śliżewska K., Libudzisz Z., Socha J., Probiotyki – efekty zdrowotne, Żywność, Nauka, Technologia, Jakość, 4/2010.
  3. Steinka I., Wybrane aspekty stosowania probiotyków, Annales Academiae Medicae, Gedanensis, 41/2011.
  4. Kubiszewska I., Januszewska M., Rybka J., Gackowska L., Bakterie kwasu mlekowego i zdrowie: czy probiotyki są bezpieczne dla człowieka?, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 68/2014.